Brygidki – historia i znaczenie Zakonu Świętej Brygidy
Brygidki, znane również jako Zakon Świętej Brygidy, to kontemplacyjny zakon, który został założony w 1350 roku przez św. Brygidę w Vadstenie w Szwecji. Z czasem ich charakter ewoluował, przyjmując formułę apostolsko-kontemplacyjną. Historia tego zakonu jest nierozerwalnie związana z duchowością i misją, jaką realizował, a także z jego wpływem na życie religijne w Polsce. W artykule przyjrzymy się bliżej historii brygidek, ich obecności w Polsce oraz ich roli w kontekście społeczno-religijnym.
Początki Zakonu i jego rozwój
Zakon Świętej Brygidy powstał z inspiracji duchowej św. Brygidy, która miała wizje dotyczące m.in. życia chrześcijańskiego i misji Kościoła. Jej nauczanie kładło nacisk na kontemplację, modlitwę oraz życie w zgodzie z zasadami Ewangelii. Zakon szybko zyskał popularność i rozprzestrzenił się na różne kraje europejskie, w tym do Polski.
W szczytowym okresie swojego rozwoju zakon posiadał zarówno żeńskie, jak i męskie gałęzie, które działały równolegle w różnych regionach Europy. Męska gałąź, znana jako brygidianie lub brygidzi, miała swoje klasztory m.in. w Gdańsku oraz Lubelszczyźnie. Obie te wspólnoty stanowiły ważny element lokalnego życia religijnego oraz społecznego.
Brygidki w Polsce – historia klasztorów
Historia brygidek w Polsce zaczyna się w 1396 roku, kiedy to w Gdańsku erygowano klasztor żeński. Został on ulokowany przy kościele pw. św. Brygidy, który stał się centralnym punktem dla wspólnoty i miejscem modlitwy dla wiernych. W sąsiedztwie klasztoru brygidek w 1400 roku powstał klasztor ojców brygidianów, co świadczy o silnej obecności zakonu na tych ziemiach.
W ciągu wieków zakony brygidek przeżywały różne koleje losu. W 1807 roku wojska napoleońskie zajęły gdański klasztor męski, a dziesięć lat później pruskie władze podjęły decyzję o likwidacji klasztoru żeńskiego. Mimo tych trudnych czasów, historia zakonu nie zakończyła się wraz z kasatą jego placówek.
Klasztory brygidek w różnych miastach
W Polsce istniało kilka innych klasztorów brygidek, które miały duże znaczenie dla lokalnych społeczności:
- Klasztor w Lublinie: ufundowany przez króla Władysława Jagiełłę w 1426 roku jako dziękczynienie za zwycięstwo pod Grunwaldem. Niestety został zlikwidowany w 1818 roku.
- Klasztor w Samborze: powstał w 1611 roku dzięki fundacji Szczęsnej Bąkowskiej oraz Jadwigi Mniszchowej. Jego działalność zakończyła się w 1782 roku na skutek kasaty Józefińskiej.
- Klasztor we Lwowie: założony przez Annę Poradowską w 1613 roku, jednak już w 1784 roku przekształcono go na więzienie kryminalne.
- Klasztor w Warszawie: ufundowany przez Krzysztofa Lipskiego w 1615 roku, został zlikwidowany w 1807 roku a jego budynki rozebrano w 1892.
- Klasztor w Łucku: założony przez Izabelę Siemaszko w 1624 roku, również nie przetr
Artykuł sporządzony na podstawie: Wikipedia (PL).